«Και έτσι έχω την τιμή να κάνω αυτό το κείμενο, το λέω και το εννοώ, και ότι κάνω αυτή τη Σόνια, η οποία μου έχει κάνει μεγάλο δώρο• το να υποψιαστώ πως μπορεί να είναι ένας άνθρωπος, να επιτρέπει τις αντιφάσεις του να υπάρχουν αβίαστα και ακομπλεξάριστα.» δηλώνει η Θεοδώρα Τζήμου όσον αφορά την παράσταση «Η μέρα της φούστας» (Συνέντευξη: Πρωίαν σε είδον).

Η Σόνια είναι μια καθηγήτρια λογοτεχνίας σε ένα δημόσιο λύκειο, άκρως στιγματισμένη από τους μαθητές της λόγω της μη συμμόρφωσής της με υποδείξεις του διευθυντή όσον αφορά την προσέλευση των καθηγητριών και των μαθητριών στο σχολείο με φούστα. Τα πράγματα και οι ισορροπίες θα αλλάξουν ένα πρωί, κατά την διάρκεια του οποίου η παρουσία ενός όπλου μέσα στην τάξη θα διαταράξει τα στάσιμα νερά της φασαρίας, της οποίας θα πάρει βίαια την θέση της η νεκρική σιγή. Η Σόνια σε ένα παραλήρημα υστερίας ή απόλυτης νοητικής διαύγειας, κρατώντας του μαθητές της ομήρους, θα προσπαθήσει να τους μεταδώσει ηθικές αξίες και να απελευθερώσει τον καθένα τους από τα δικά του δεσμά μέσα από το θέατρο και την παγκόσμια λογοτεχνία. Όμως, το παιχνίδι της βίας δεν σταματά εκεί που θέτουν οι άνθρωποι τα όρια, με το φινάλε να είναι πάντοτε τραγικό.

Η ωμή «μέρα της φούστας» του Ζ.Π.Λίλιενφελντ, αφήνοντας τον καθένα να ξεδιπλώσει την προσωπικότητά του τόσο στον ρόλο του θύτη όσο και στον ρόλο του θύματος, μας υπενθυμίζει, αφενός πόσο επιρρεπείς είμαστε στα ζωώδη ένστικτά μας, και αφετέρου, πόσο δελεαστικό και καθησυχαστικό είναι το αίσθημα της κυριαρχίας σε ένα περιβάλλον βαρβαρότητας που έχει διαμορφώσει ο αντίπαλος. Ένα έργο που εξετάζει εξονυχιστικά την εποχή της πίστης στον άνθρωπο, καθώς τη βλέπει σταδιακά να εκλείπει, και που υπογραμμίζει την αναγκαιότητα εύρεσης της ελευθερίας, σε έναν κόσμο που ευνοεί την εσωστρέφεια και την περιχαράκωση γύρω από τον εαυτό μας. Μπορεί τελικά ο άνθρωπος να εξευγενίσει την αγριότητα της φύσης του, χωρίς βία ή είμαστε όλοι καταδικασμένοι να συμμετέχουμε σε ένα γαϊτανάκι αλληλοεξόντωσης;

Η Θεοδώρα Τζήμου, στον ρόλο της Σόνιας, φέρνει στη σκηνή μια γυναίκα σε απόγνωση, η οποία είναι έτοιμη να εγκαταλείψει τον κόσμο των υψηλών ιδανικών, μέχρι τη στιγμή που ένα όπλο περιέρχεται στην κατοχή της, πράγμα το οποίο αναζωπυρώνει την ελπίδα της ότι μπορεί να οικοδομήσει μια κοινωνία από συμπαγείς και πολιτισμένους ανθρώπους, με την απειλή της βίας. Μέσα από το πέρασμα σε διάφορους, άλλοτε πιο κυνικούς και άλλοτε πιο τρυφερούς τόνους, καθώς και μέσα από την εκφραστικότητα του προσώπου της μας παραδίδει μια γυναίκα που εμπεριέχει μέσα της την αγανάκτηση απέναντι σε έναν κόσμο που δεν έχει την πρόθεση να εξελιχθεί, την απογοήτευση που νιώθει για τον εαυτό της και το ένστικτο της επιβίωσης μέσα σε μια κοινωνία γεμάτη θύτες.

Η Μαρία Αρζόγλου, η Νατάσα Βλυσίδου, ο Βαγγέλης Παπαγιαννόπουλος, ο Θάνος Κόνιαρης, ο Στέργιος Μικρούτσικος, ο Τίτος Πινακάς και ο Πάνος Χατσατριάν, θέτοντας σε ρεαλιστικές βάσεις τις ερμηνείες τους, συνθέτουν μια κοινότητα νέων θυμωμένη, ακαλλιέργητη και κακοποιητική, η οποία δεν έχει δεχτεί την αγάπη που της αξίζει. Ειδική μνεία αξίζει στις ερμηνείες του Θάνου Κονιάρη και της Μαρίας Αρζόγλου. Πιο συγκεκριμένα, ο Θάνος Κόνιαρης μέσα από το τρέμουλο του σώματός του και τα έντονα ξεσπάσματα θυμού, φέρνει πάνω στην σκηνή μεγάλη συναισθηματική φόρτιση, στον ρόλο ενός ισλαμιστή μαθητή με υποτιμητική συμπεριφορά απέναντι στις γυναίκες. Παράλληλα, η Μαρία Αρζόγλου, ξεκινώντας με εσωστρέφεια και χτίζοντας σιγά σιγά μια υφέρπουσα ανάγκη για απελευθέρωση, δίνει μια πολύ εύστοχη κορύφωση στον ρόλο μιας μουσουλμάνας μαθήτριας.

Η Ζωή Χατζηαντωνίου μεταμορφώνει τη μεταλλική επιφάνεια της σκηνής (Ελίνα Λούκου) σε έναν νοητικό χάρτη της βίας, πάνω στον οποίο επιτρέπει στον καθένα από τους ηθοποιούς να καταθέσει όποτε του δοθεί η ευκαιρία, τη δική του βαρβαρότητα σε ένα παζλ εξουσιομανίας όπου τα όρια είναι πλέον δυσδιάκριτα. Ένα roller coaster στο οποίο οι ήρωες παραδίδονται χωρίς δεύτερη σκέψη στην αγριότητα της φύσης τους και το οποίο διακόπτεται από μια απαλή, αισιόδοξη μελωδία χαράς (Γιώργος Μιζήθρας). Ξεχωρίζω την τελευταία σκηνή του έργου, στην οποία η Θεοδώρα Τζήμου αντικρίζει τα φρικτά αποτελέσματα ενός τρομακτικά επώδυνου, για την ψυχοσύνθεση όλων, φαύλου κύκλου βίας που στερεί ζωές.

Η Θεοδώρα Τζήμου και εφτά νέοι εξαιρετικά ταλαντούχοι ηθοποιοί, καθοδηγούμενοι από την ωμά ρεαλιστική προσέγγιση της Ζωής Χατζηαντωνίου, δημιουργούν μια παράσταση που υπνοτίζει τον θεατή, θέτοντάς τον μάρτυρα μιας ομηρίας με τραγικό τέλος.

Πηγή φωτογραφιών: more.com, monopoli.gr

Πληροφορίες παράστασης: Η μέρα της φούστας του Ζ.Π. Λίλιενφελντ, σε σκηνοθεσία Ζωής Χατζηαντωνίου στο Θέατρο Δίπυλον