«Ο δικός μου ήρωας είναι αυτός που λέει “δεν ξέρω, εγώ δεν έκανα τίποτα κακό, είχα οδηγίες, με διέταξαν”. Αυτοί οι άνθρωποι είναι πολύ επικίνδυνοι γιατί δεν υπάρχει όριο σε αυτό τον κατήφορο. Όταν λες δεν έχω ευθύνη, με διέταξαν, μπορεί να σε διατάξουν να κάνεις πολύ άσχημα πράγματα και να φτάσεις μέχρι το χειρότερο δυνατό που μπορεί να κάνεις κανείς.» δηλώνει ο Αντώνης Καφετζόπουλος όσον αφορά την παράσταση στην οποία πρωταγωνιστεί (newsbomb.gr, Συνέντευξη: Κώστας Ζαλίγκας).

Δύο καλοντυμένοι, φαινομενικά ευυπόληπτοι γκάνγκστερ, περιμένουν οδηγίες από τον ανώτερό τους σχετικά με τον επόμενο στόχο τους σε ένα μουχλιασμένο δωμάτιο. Ένα ασανσέρ που ανεβοκατεβάζει παραγγελίες με εξωτικά φαγητά σπάει την εκκωφαντική αναμονή των ηρώων, βαραίνοντας όλο και περισσότερο το κλίμα. Ένα παιχνίδι που δεν οδηγεί ποτέ στο αναμενόμενο αποτέλεσμα και στο οποίο οι ευμετάβλητες σχέσεις εξουσίας επιφυλάσσουν ένα βαθιά μελετημένο φινάλε, το οποίο θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει ως μια άρτια κοινωνιολογική μελέτη που συνοψίζει με τρόπο ουσιαστικό την επίδραση της εξουσίας στις σχέσεις των ανθρώπων μέσα στις κοινωνίες ανά τους αιώνες.

Το απρόβλεπτο «The Dumb Waiter» του Χάρολντ Πίντερ, εξετάζει ενδελεχώς το πώς μια κοινωνία αθώων και απλών ανθρώπων μπορεί να μετατραπεί σε μια κοινωνία ανυποψίαστων θυμάτων και θυτών που θυσιάζουν την ανθρωπιά τους στον βωμό της τυφλής υποταγής σε έναν αόρατο εντολέα. Το έργο του Πίντερ, γνωστό και ως κωμωδία της απειλής, μας συστήνει έναν τύπο ανθρώπου απαλλαγμένο από το βάρος οποιασδήποτε ευθύνης, έναν άνθρωπο εγκλωβισμένο στην ψευδαίσθηση ότι όταν δέχεται εντολές, οι πράξεις του δεν έχουν συνέπειες· ένα επικίνδυνο και άβουλο μοντέλο έτοιμο να ξεπεράσει κάθε ηθικό φραγμό προκειμένου να ικανοποιήσει τις ορέξεις του αιμοσταγούς «αφέντη» του. Ένα ασανσέρ υπερπληροφόρησης, την οποία οι ήρωες δεν μπορούν διαχειριστούν, γεγονός που αυξάνει την ένταση και τη θερμοκρασία της αινιγματικής ατμόσφαιρας του κειμένου.

Ο Αντώνης Καφετζόπουλος, στον ρόλο του Μπεν, αποδίδει άριστα τη σχολαστικότητα και τον σαρκασμό ενός χαρακτήρα απόλυτα αφοσιωμένου στο ακανόνιστο καθήκον του. Έναν ρόλο, τον οποίο ο Αντώνης Καφετζόπουλος απογειώνει με το τελευταίο αδίστακτο και παγερό του βλέμμα. Ο Μιχάλης Τιτόπουλος παρουσιάζεται από την αρχή ως το τέλειο θύμα, ενσαρκώνοντας έναν Γκας αθώο, περίεργο όσον αφορά τα μυστικά της δουλειάς και αυθόρμητο. Έναν άνθρωπο απαθή απέναντι στις παθογένειες της κοινωνίας και ανυποψίαστο όσον αφορά το γεγονός ότι το κακό κάποια στιγμή θα χτυπήσει και τη δική του πόρτα, νομίζοντας ότι βρίσκεται στο απυρόβλητο.

Ο Πάρις Μέξης, δημιουργώντας ένα λιτό σκηνικό, στο οποίο δεσπόζει το μεγάλο γρανάζι στο αριστερό άνω άκρο της σκηνής, εναρμονίζεται απόλυτα με τη σκοτεινή και πιο υπόγεια διάθεση του έργου, στοιχείο που υποστηρίζεται απόλυτα και από τους εύστοχους φωτισμούς της Μελίνας Μάσχα.

Η Δανάη Σπηλιώτη, εισχωρώντας στη μυστηριώδη ατμόσφαιρα του Πίντερ μας προσφέρει μια παράσταση με εξαιρετικά προσεγμένη κλιμάκωση, αναδεικνύοντας μεγάλο μέρος της κοινωνιολογικής οντότητας του κειμένου. Επιπλέον, διατηρώντας συνεχώς τον παράγοντα της απειλής, διεγείρει τη συνεχώς αυξανόμενη αγωνία του κοινού στο μονοπάτι προς το απρόσμενο τέλος. Κρατώ στην μνήμη μου την τελευταία σκηνή του έργου, η οποία βρίσκει τον Μιχάλη Τιτόπουλο να μπαίνει φοβισμένος και παραδομένος στο προδιαγεγραμμένο τέλος του από την πόρτα και τον Αντώνη Καφετζόπουλο να τον αντικρίζει με ένα αφοπλιστικό μειδίαμα, σημαδεύοντάς τον με το όπλο του, έτοιμο να εκτελέσει το καθήκον του με ευλάβεια.

Το δίδυμο Καφετζόπουλος – Τιτόπουλος μας παραδίδει δύο μεστές ερμηνείες, που υποστηρίζονται τόσο από την εξαιρετική χημεία μεταξύ τους όσο και από τη μελετημένη κλιμάκωση που δίνει η Δανάη Σπηλίωτη, σε μια παράσταση που αφήνει μια έντονη επίγευση και αναδεικνύει τους πολυπληθείς συμβολισμούς του κειμένου του Πίντερ.

Πηγή φωτογραφιών: theaterproject365.gr

Πληροφορίες παράστασης: The Dumb Waiter του Χάρολντ Πίντερ, σε σκηνοθεσία Δανάης Σπηλιώτη στο Θέατρο Σημείο