«Κατ’ αρχάς είναι ένα σπουδαίο, σύγχρονο κείμενο. Τρεις επιστήμονες δίνουν συνέντευξη στην Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία θέλει να μάθει όλο και περισσότερα. Τα θέματα είναι ανοιχτά, είναι γύρω από την ανθρώπινη ύπαρξη, από τον κόσμο που ζούμε, άρα κοινωνικά, πολιτικά, προσωπικά και θρησκευτικά ζητήματα. Οι τρεις επιστήμονες αντιπροσωπεύουν τρεις γενιές. Οπότε ο τρόπος σκέψης διαφέρει, μαζί και η ανάγκη της Τεχνητής Νοημοσύνης να μάθει ποια είναι αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου τα οποία δεν γνωρίζει ή δεν μπορεί να καταλάβει. Γιατί ο άνθρωπος συνδυάζει πολλές πλευρές, σκοτεινές και φωτεινές, είναι το σύνολο όλων αυτών των πραγμάτων. Εχει προοδευτικές σκέψεις, ιδέες, προτάσεις και ταυτόχρονα κουβαλάει πράγματα που δεν μπορεί να παραδεχθεί ο ίδιος για τον εαυτό του ή για τον άλλον ώστε να είναι ειλικρινής. Και είναι πολύ αστείο ότι η ΑΙ δεν μπορεί να καταλάβει το ψέμα.» δηλώνει η Ταμίλα Κουλίεβα όσον αφορά το έργο «Απόρρητο» στο οποίο παίζει και το οποίο σκηνοθετεί (tovima.gr, Συνέντευξη: Μυρτώ Λοβέρδου).

Στο εγγύς μέλλον, και πιο συγκεκριμένα στο 2028, τρεις λαμπροί επιστήμονες, λαμβάνοντας μέρος σε μια κλειστή έρευνα που έχει ως στόχο τη διερεύνηση των πιο φλεγόντων ερωτημάτων που απασχολούν την ανθρωπότητα, υποβάλλονται σε τρεις ατομικές συνεντεύξεις. Οι συνεντεύξεις αυτές πραγματοποιούνται από ένα ανδρικό και ένα γυναικείο AI, τα οποία προχωρούν τόσο σε προσωπικές όσο και σε οικουμενικής κλίμακας ερωτήσεις, στριμώχνοντας όλο και περισσότερο τους τρεις ήρωες σε ηθικά διλήμματα αιώνων. Οι τρεις χαρακτήρες σε μια προσπάθεια να απαντήσουν με ειλικρίνεια στις ερωτήσεις, θα αναγκαστούν να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με τις έννοιες της δολοφονίας, της ανισότητας, της παιδείας, της σύνθετης ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης και της πραγματικής ελευθερίας. Όμως, ποια είναι η μοίρα της ανθρωπότητας σε έναν κόσμο που η τεχνητή νοημοσύνη πλέον ζητά τυπικά απαντήσεις που ήδη έχει, καταργώντας κάθε περιθώριο ιδιωτικότητας και περιμένοντας μόνο το “Ναι” ενός παράφρονα για να εξαλείψει τα ¾ του πληθυσμού της Γης που παρεμποδίζει τη διάσωση του πλανήτη; Τελικά, είναι απαραίτητη η παρουσία ενός είδους που έχει σφετεριστεί και λεηλατήσει τον πλανήτη με τόση βαρβαρότητα;

Το τολμηρό «Απόρρητο (Νέα Τάξη Πραγμάτων)» του Ivan Vyrypaev, δημιουργώντας τρεις προσωπικότητες εγκλωβισμένες στην ισχύ της κοινωνικής τους θέσης και στην καθησυχαστική ψευδαίσθηση ότι γνωρίζουν τους άλλους, θέτει σε νέες βάσεις τις ιδέες της προσωπικής οριοθέτησης και της ελευθερίας των ανθρώπων, που υπεροπτικά νομίζουν ότι θα έχουν για πάντα τον έλεγχο της ζωής τους. Πρόκειται για ένα λογοκρατούμενο κείμενο, στο οποίο ο συγγραφέας αναζητά λύσεις στο καίριο ζήτημα της περιβαλλοντικής καταστροφής, εξερευνά την πολυσήμαντη αλλά όχι πάντα εξυπηρετική αλήθεια, ενώ ταυτόχρονα εξετάζει την άγρια πλευρά της συνειδητοποίησης της προσωπικής ευθύνης. Μια πολυπρισματική μελέτη, της οποίας οι νοηματικοί άξονες μπλέκονται τόσο όμορφα, συνθέτοντας ένα κοινωνικό πείραμα με πολλές φιλοσοφικές προεκτάσεις.

Η Ταμίλλα Κουλίεβα, αναλαμβάνοντας τον ρόλο της ψυχοθεραπεύτριας Monica Bowska, μεταμορφώνεται σε μια ατσάλινη φιγούρα που διατηρεί τον ελέγχο, κρατώντας τους τόνους χαμηλά, χωρίς να καταφεύγει σε άσκοπες συναισθηματικές εξάρσεις. Η Μαριάννα Κιμούλη, ενσωματώνοντας τον παρορμητισμό και την εκρηκτικότητα της νεότητας στη βιολόγο Rayen Arrow, καταδύεται βαθιά στο μυαλό μιας γυναίκας που προσπαθεί να προσδιορίσει τη στάση της απέναντι σε μια κοινωνία που συνεχώς μεταβάλλεται. Ο νευροεπιστήμονας Morgan Smith, μέσα από το σπιρτόζο βλέμμα και την αλέγκρα κινησιολογία του Χρήστου Στέργιογλου, καταφέρνει να μας παρασύρει στα νερά του λεπτού χιούμορ αλλά και σε μια κυνικά ανάλαφρη θεώρηση της ζωής.

Εξαιρετικά καίρια είναι και η παρουσία της Έλλης Στάη και του Παύλου Τσίμα μέσα από το video wall, ως γυναικείο και ανδρικό AI. Προσδίδοντας άλλοτε παρεμβατικό και άλλοτε παθητικό ηχόχρωμα στον τόνο της φωνής τους, διαμορφώνουν δύο επιδραστικούς – στην εξέλιξη του έργου – μοχλούς πίεσης.

Μια καρέκλα στο κέντρο και ένα τείχος από καθρέφτες που αναγκάζουν τους ήρωες να αντικρίζουν από πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες τον εαυτό τους συνθέτουν τη λιτή σκηνογραφία του Γιώργου Γαβαλά. Μια προσέγγιση, που εξυπηρετεί άριστα τόσο την διαμόρφωση ενός αφιλόξενου – για τους χαρακτήρες – περιβάλλοντα χώρου όσο και την προσήλωση στην πολυπλοκότητα του λόγου του Vyrypaev.

Η Ταμίλλα Κουλίεβα, κατανοώντας το βάρος των λέξεων του Ivan Vyrypaev, εστιάζει στην καθαρή απόδοση των νοητικών διαδρομών του συγγραφέα, αφήνοντας ορισμένες φορές εκτός τον παράγοντα των συναισθηματικών διακυμάνσεων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μας παραδίδει μια παράσταση, στην οποία η συναισθηματική φόρτιση του θεατή έγκειται στη συνειδητοποίηση των ηθικών διλημμάτων που τίθενται, καθιστώντας τον συμμέτοχο στην πιεστική ανάκριση των ηρώων.

Σύνοψη

---

Η στοχαστική γραφή του Ivan Vyrypaev βρίσκει μια φιλόξενη στέγη στη λιτή και εστιασμένη στη δύναμη του λόγου προσέγγιση της Ταμίλλας Κουλίεβα και στις μεστές ερμηνείες των συντελεστών, σε μια παράσταση που περιστρέφεται γύρω από τα φλέγοντα ηθικά διλήμματα που απασχολούν την ανθρωπότητα.

Πηγή φωτογραφιών: theatromania.gr

---

Πληροφορίες παράστασης: «Απόρρητο» (Νέα Τάξη Πραγγμάτων) του Ivan Vyrypaev, σε σκηνοθεσία Ταμίλλα Κουλίεβα στο Θέατρο Τζένη Καρέζη

---