Το Αγόρι με τις δύο καρδιές | Κριτική Θεάτρου

hmerologio theatrou

4–6 λεπτά

«Είναι πολύ δύσκολο, γιατί δεν είναι ένα κλασικό κείμενο που έχει παιχτεί και ξαναπαιχτεί και γνωρίζουμε την πορεία του ρόλου ή την ιστορία του. Εδώ είναι μια ιστορία με αλήθεια, αίμα και πόνο και ανάλογη θα πρέπει να είναι και η υποκριτική της και οι υποκριτές της εννοώ. Καμία έκπτωση όσον αφορά το συναίσθημα και την αλήθεια, γιατί η αλήθεια και η ζωή δεν παίζεται. Είναι αυτή. Αυτή είναι η διαφορά, γιατί ας πούμε σε ένα κλασικό κείμενο, σε ένα Μολιέρο, σε έναν Σαίξπηρ, σε έναν Στρίντμπεργκ, μπορεί να έχουν προηγηθεί ερμηνείες που η καθεμιά έχει το δικό της ανέβασμα. Εδώ είναι πρωτόλεια τα πράγματα, είναι ενστικτώδη.» δηλώνει ο Γιώργος Ψυχογιός όσον αφορά το πως νιώθει παίζοντας επί σκηνής μια αληθινή ιστορία (welovetheater.gr, Συνέντευξη: Ανδρονίκη Προκόπη).

© Κατερίνα Δρούκα / Στο πρόσωπο της Έλενας Μαρσίδου – που υποδύεται τη Φαρίμπα –αποτυπώνεται τόσο η ανασφάλεια όσον αφορά το μέλλον των παιδιών της όσο και η έγνοια για τον μεγαλύτερο γιο της.

Η ζωή της οικογένειας Αμίρι κυλά αρμονικά, μέχρι τη στιγμή που η Φαρίμπα, η μητέρα και δασκάλα, επιλέγει να σπάσει τη σιωπή της και να υπερασπιστεί ανοιχτά τα δικαιώματα των μαθητριών της, στην τοπική κοινότητα. Αυτό το γεγονός θα προσελκύσει την προσοχή των Ταλιμπάν, οι οποίοι στη συνέχεια θα προχωρήσουν στην άσκηση διώξεων. Τότε η οικογένεια θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει το Αφγανιστάν προκειμένου να γλιτώσει την ζωή της. Όμως, υπάρχει ακόμα ένα σημαντικό πρόβλημα, καθώς ο μεγαλύτερος γιος της οικογένειας υποφέρει από μια εκ γενετής σοβαρή καρδιοπάθεια, η αντιμετώπιση της οποίας απαιτεί χειρουργική επέμβαση σε νοσοκομείο της Αγγλίας. Έτσι ξεκινάει ένα μακρύ ταξίδι που μετατρέπεται σε αγώνα επιβίωσης και ανάδυσης μέσα από την εκμετάλλευση και τις κακουχίες, με μόνο όπλο απέναντι τους την αγάπη του ενός για τον άλλον.

Το συγκινητικό «Το Αγόρι με τις δύο καρδιές» των Hamed & Hessam Amiri, καταγράφοντας με ακρίβεια τις εμπειρίες από το ταξίδι τους στο χαρτί, δημιουργεί μια ιστορία για την προσφυγιά, τη δύναμη της ενότητας και τη ζωογόνο ελπίδα ότι η προσπάθεια για μια καλύτερη ζωή θα ανταμειφθεί. Παράλληλα, το κείμενό εγείρει πλήθος προβληματισμών σχετικά με το πόσο είναι εφικτή η αφομοίωση των προσφύγων, σε μια υποκριτική κοινωνία που διατυμπανίζει την προοδευτικότητά της, καθώς και το πόσο δύσκολη είναι η ιδέα της επανεκκίνησης της ζωής ενός ανθρώπου. Παρ’ όλα αυτά, οι νεολογισμοί που χρησιμοποιούνται σε ορισμένα σημεία από τον Αντώνη Γαλέο (ο οποίος επιμελείται τη μετάφραση), αφαιρούν από τη συγκινησιακή φόρτιση της ιστορίας αυτής καθ’ αυτής.

© Κατερίνα Δρούκα / Ο Βαγγέλης Ζάπας ως Χουσεΐν – μεγαλύτερος γιος της οικογένειας – φέρει την ευαισθησία και την ωριμότητα ενός ανθρώπου που έχει ζήσει την αγωνία του θανάτου πολλές φορές και πλέον αποζητά την χαρά σε κάθε δευτερόλεπτο.

Στο πρόσωπο της Έλενας Μαρσίδου – που υποδύεται τη Φαρίμπα –αποτυπώνεται τόσο η ανασφάλεια όσον αφορά το μέλλον των παιδιών της όσο και η έγνοια για τον μεγαλύτερο γιο της. Ταυτόχρονα, μέσα από την τονικότητα της φωνής της αποκαλύπτει και την αυστηρή πλευρά της μητρικής φιγούρας καθώς και τη ριζοσπαστική πλευρά της καταπιεσμένης γυναίκας. Ο Γιώργος Ψυχογυιός στο ρόλο του Μοχάμεντ, πατέρα της οικογένειας, τοποθετώντας στο κέντρο της ερμηνείας του την εσωστρέφεια, συνθέτει έναν φιλήσυχο άνθρωπο, που προσπαθεί να εξασφαλίσει το καλύτερο για τους δικούς του ανθρώπους. Ενσωματώνοντας εύστοχα το σπάσιμο της φωνής του στις στιγμές έντασης του ήρωα, χρωματίζει την ερμηνεία του με τον απαιτούμενο συναισθηματισμό. Ο Βαγγέλης Ζάπας ως Χουσεΐν – μεγαλύτερος γιος της οικογένειας – φέρει την ευαισθησία και την ωριμότητα ενός ανθρώπου που έχει ζήσει την αγωνία του θανάτου πολλές φορές και πλέον αποζητά την χαρά σε κάθε δευτερόλεπτο. Ειδική αναφορά αξίζει η ερμηνεία του Χρήστου Διαμαντούδη, ο οποίος μας μεταφέρει με αυθεντικότητα την απότομη ενηλικίωση του μεσαίου γιου της οικογένειας, Χάμεντ. Μέσα από τις εναλλαγές στην ένταση της σωματικότητας, στη στάση του σώματός του και στην εκφορά του λόγου, μας παραδίδει έναν συναισθηματικά συμπαγή χαρακτήρα. Ο Θάνος Σκόπας αποδίδει με ζωηράδα τον χαρακτήρα του μικρού γιου, Χεσάαμ.

© Κατερίνα Δρούκα / Ο Γιώργος Ψυχογυιός στο ρόλο του Μοχάμεντ, πατέρα της οικογένειας, τοποθετώντας στο κέντρο της ερμηνείας του την εσωστρέφεια, συνθέτει έναν φιλήσυχο άνθρωπο, που προσπαθεί να εξασφαλίσει το καλύτερο για τους δικούς του ανθρώπους.

Μια ψηλή μεταλλική κατασκευή στο βάθος της σκηνής αποτελεί την κεντρική ιδέα της σκηνογραφίας του Εδουάρδου Γεωργιού· μια κατασκευή ομολογουμένως χρηστική, η οποία από τη μία αφήνει τον απαραίτητο χώρο για την έκφραση της σωματικότητας των συντελεστών, από την άλλη όμως δεν εξυπηρετεί το κομμάτι της αισθητικής. Παράλληλα, τα τραγούδια σε στίχους της Ελένης Φωτάκη και μουσική του Μίλτου Πασχαλίδη προσθέτουν μια συγκινησιακά φορτισμένη πινελιά στην παράσταση.

Ο Τάκης Τζαμαργιάς, εξετάζοντας υπό το πρίσμα της ανθρωπιάς και της αλήθειας την ιστορία, κατορθώνει να προσδώσει ζωντάνια και να σηκώσει τις λέξης από το χαρτί. Σε αυτή την προσπάθεια, σύμμαχός του, στέκεται η κινησιολογία της Αγγελικής Τρουμπούκη, που συμβάλλει σημαντικά, κυρίως στην απόδοση των σκηνών της μετακίνησης των ηρώων κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Ωστόσο, η προχειρότητα του video wall, πολλές φορές αποσπά τον θεατή από την ουσία της ιστορίας, υποβαθμίζοντας σε έναν βαθμό και το καλλιτεχνική αποτέλεσμα.

Σύνοψη

Μια παράσταση για την προσφυγιά και την κινητήρια δύναμη της ελπίδας, που στηρίζεται στις δυνατές ερμηνείες, τη ζωντάνια και την ανθρωπιά της προσέγγισης του Τάκη Τζαμαργιά.