Οι «Βρικόλακες» σε σκηνοθεσία και απόδοση Αναστασίας Παπαστάθη επιστρέφουν για 2η χρονιά στο Θέατρο Radar

4–6 λεπτά

© Τζούλια Χατζηκωστάκη

Aπό 26 Σεπτεμβρίου 2025, κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21:00 & Κυριακή στις 19:00

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ 12,00 €  έως ΚΥΡΙΑΚΗ 21/9/2025

Το έργο του Χένρικ Ίψεν «ΒΡΙΚΟΛΑΚΕΣ» γραμμένο το 1881 ήταν μια κραυγή ενάντια στην υποκρισία και την διαφθορά.  Συνάντησε πολλές αντιδράσεις από το πρώτο ανέβασμα του στο θέατρο, για την τολμηρότητά του και  τον τρόπο με το οποίο έθιγε τον καθωσπρεπισμό και  τις μικροαστικές αντιλήψεις της κοινωνίας και της εκκλησίας. Κατάφερε όμως να επιβληθεί και να θεωρείται σήμερα από τα πιο σημαντικά έργα της  παγκόσμιας  δραματουργίας.

Λίγα λόγια για το έργο

Η Ελένα Άλβινγκ ετοιμάζεται να εγκαινιάσει ένα ορφανοτροφείο προς τιμήν του άσωτου συζύγου της που έχει πεθάνει για να συντηρήσει την καλή εικόνα του λοχαγού Άλβινγκ απέναντι στον γιο της Όσβαλτ Άλβινγκ και απέναντι στην κοινωνία. Πιστεύει ότι έτσι θα σκεπάσει τα μυστικά της οικογένειας και θα κλείσει τους λογαριασμούς με το σκοτεινό παρελθόν του συζύγου της.

Όμως  οι εξελίξεις και τα γεγονότα την υπερβαίνουν. Πολύ γρήγορα θα έρθει αντιμέτωπη με τον εαυτό της και τις επιλογές της.

Όσο κι αν προσπάθησε να προστατεύσει τον γιο της και να τον κρατήσει μακριά από την καταστροφική επιρροή του πατέρα στάθηκε αδύνατο.

Ο Όσβαλντ επιστρέφει στο σπίτι κουβαλώντας την ασθένεια που έχει κληρονομήσει από τον πατέρα του. Ο πάστορας Μάντερς που έρχεται να εκφωνήσει τον λόγο στα εγκαίνια του ορφανοτροφείου, βρίσκεται αντιμέτωπος με αναπάντεχα γεγονότα στα οποία εμπλέκεται ο ξυλουργός Ένγκστραντ. Και η Ρεγγίνα  που βρίσκεται στην υπηρεσία της κας Άλβινγκ καλείται να αντιμετωπίσει την αλήθεια για το παρελθόν της.

Τα πρόσωπα του έργου θα αναμετρηθούν μεταξύ τους διεκδικώντας απεγνωσμένα το φως και την χαρά της ζωής, έχοντας να παλέψουν με τις σκουριασμένες ιδέες, με τις παλιές αντιλήψεις, με τα βιώματά τους, με την κληρονομιά των γονιών τους…

Με όλα αυτά που ο Ίψεν ονομάζει βρικόλακες.

Η Αναστασία Παπαστάθη (απόδοση – σκηνοθεσία) σημειώνει για το έργο:

Ο Ίψεν στο έργο του «Βρικόλακες» μέσα από την μικρογραφία της οικογένειας Άλβινγκ και του κοινωνικού πλαισίου που την περιβάλει, πραγματεύεται θέματα που αγγίζουν διαχρονικά ηθικά, κοινωνικά και ψυχολογικά ζητήματα.

Καταδικάζει την υποκρισία της κοινωνίας που κρύβει την αλήθεια πίσω από μια βιτρίνα ηθικής για να διατηρήσει το «καλό όνομα» την άψογη δημόσια εικόνα.

Αναδεικνύει το θέμα της κληρονομικότητας και πως τα λάθη και οι αμαρτίες των γονέων επηρεάζουν τις επόμενες γενιές. Ασκεί έντονη κριτική στον συντηρητισμό της εκκλησίας. Η Ελένα Άλβινγκ, η κεντρική ηρωΐδα, προσπαθεί να ξεφύγει από την καταπίεση ενός κοινωνικού συστήματος που επιβάλλει τη θέση της γυναίκας να είναι υποτακτική και εξαρτημένη από τον άντρα της. Σε ένα σημείο του έργου αναφωνεί: «Δεν αντέχω πια τις δεσμεύσεις, την υποκρισία, τα ψέματα… Θέλω να νοιώσω ελεύθερη!»                     

Ο Ίψεν  στο έργο του «Βρικόλακες» μίλησε με τόλμη για τα δικαιώματα των γυναικών, την ισότητα των φύλων, την πάλη της γυναικείας χειραφέτησης, την απαίτηση για αυτοδιάθεση, αλλά και για το θέμα της ευθανασίας που παραμένει ταμπού μέχρι σήμερα.

Είναι συναρπαστικό να διαπιστώνει κανείς πόσο άμεσο και τολμηρό εξακολουθεί να είναι το έργο στην εποχή μας και πως τα θεμελιώδη ανθρώπινα και κοινωνικά ζητήματα που θίγει επανεμφανίζονται στις μέρες μας με νέες μορφές.

© Τζούλια Χατζηκωστάκη

Κριτικές για την παράσταση:

Κριτική Λέανδρου Πολενάκη στην Κυριακάτικη Εφημερίδα «Η Αυγή»

Στους «Βρικόλακες» συναντάμε μια εικόνα και της εποχής μας, μιας εποχής τεράτων, με προφήτη της τον μέγιστο Ίψεν

Ρεαλισμός του βάθους

Η σκηνοθεσία της Αναστασίας Παπαστάθη στο Θέατρο Ραντάρ «πιάνει» το έργο στη γυμνή του ουσία και το αποδίδει καίρια στην πολύ καλή μετάφραση της ίδιας σε μεστά ελληνικά, χωρίς περιττούς πειραματισμούς και άλλα νεωτεριστικά, δήθεν, στολίσματα. Μια παράσταση ρεαλιστική, με γνώση του τι σημαίνει ρεαλισμός∙ όχι του καθρέφτη, αλλά της πραγματικής, άπειρα πολυπρόσωπης, πολυπρισματικής ζωής. Ένας ρεαλισμός του βάθους, όχι της επιφάνειας αλλά της πίσω όψης του καθρέφτη, κυμαινόμενος αλλά συμπαγής, με ενιαίους ρυθμούς και, κυρίως, ανθρώπινος. Με στέρεους, δουλεμένους ως τις λεπτομέρειές τους ρόλους.

Ο Νίκος Αναστασόπουλος δίνει έξοχα τον αχρείο Ένγκστραντ, χαλκήλατο, με «σφυριές» επάνω σε ένα τεντωμένο ανθρώπινο έλασμα, κράμα πάσχοντος και δρώντος ήρωα, με κατατομή σαιξπηρική. Η Αναστασία Παπαστάθη ως Λαίδη Άλβινγκ διαπρέπει τόσο στους χαμηλούς τόνους όσο και στις ψηλές νότες, έκτακτη κατάθεση μιας ψυχής «χτισμένης», παγιδευμένης μέσα σε δοτό κοινωνικό «καλούπι». Ένας πλήρης ρόλος. Ο Πάστορας Μάντερς του Θοδωρή Σκούρτα είναι μονολεκτικά αριστουργηματικός, με ομιλούσες, σιωπές και παύσεις, δέσμιος του σχήματός του που δεν τολμάει να αποβάλει. Η Μαριλένα Λιακοπούλου (Ρεγγίνα) έκτακτη, χτίζει με φερτά υλικά τον δικό της ρόλο, μια χωμάτινη πρωτόπλαστη Εύα, και ο Νεκτάριος Φαρμάκης (Όσβαλντ), πρωτόπλαστος πήλινος Αδάμ, είναι ένα αυτόφωτο μικρό διαμάντι.

Τα σκηνικά-κοστούμια της Κυριακής Πανούτσου αποτυπώνουν με ακρίβεια ένα «θηκάρι των ψυχών» και οι φωτισμοί της σκηνοθέτριας το διαπερνούν δημιουργικά. Η μουσική επιμέλεια (Πάνος Φορτούνας) απογειώνει το έργο. Βοηθός σκηνοθέτη η Φρόσω Ανδριώτη, που επίσης ευθύνεται για το άρτιο, πλούσιο πρόγραμμα της παράστασης.

Link: https://www.avgi.gr/tehnes/502852_mikro-afieroma-ston-megalo-ipsen-2o-meros

Κριτική Κωνσταντίνου Μπούρα

Link: https://www.periou.gr/konstantinos-bouras-oi-istorikoi-kai-panta-epikairoi-vrikolakes-tou-ipsen-sto-theatro-radar/

[…Αυτό είναι το βασικό ερώτημα κάτω από αυτό το καλά δομημένο έργο που ευτύχησε σε μια πιστή, «ιστορική» θα έλεγα παράσταση, με ρεαλιστικά σκηνικά και κοστούμια. Διακριτικοί οι φωτισμοί. Το «ηχητικό τοπίο» αξιοποίησε στο έπακρο τη σιωπή και τις παύσεις μεταξύ των φωνημάτων.

Εξαίρετοι ηθοποιοί φιλοτέχνησαν ένα καλαίσθητο τεχνούργημα, ανεξιτήλου απεικάσματος.

Αξιέπαινοι, αξιοσημείωτοι, αξιοβράβευτοι όλες και όλοι οι συντελεστές αυτής της εξαιρετικής θεατρικής εξόδου, εισόδου στο βαθύ Συλλογικό Ασυνείδητο τής Ανθρωπότητας. …]

[…Μην την χάσετε αυτή την ανεπανάληπτη συνδημιουργική σκηνική ευωχία.

Στο Θέατρο RADAR (ακριβώς πάνω από τον σταθμό τού μετρό Άγιος Ιωάννης) μία σκηνή, ναός ποιότητος τε καλαισθησίας. Σπάνιο πράγμα στις θολές μετανεωτερικές μέρες, εσπέρες και νύχτες μας. Μόνον οι χαραυγές είναι πάντοτε ελπιδοφόρες (εντός κι εκτός ιψενικού κειμένου – πάντα επίκαιρου). …]

© Τζούλια Χατζηκωστάκη

Συντελεστές


  • Απόδοση – Σκηνοθεσία: Αναστασία Παπαστάθη
  • Σκηνικά – Κοστούμια: Κυριακή Πανούτσου
  • Μουσική επιμέλεια: Πάνος Φορτούνας
  • Φωτισμοί: Αναστασία Παπαστάθη
  • Φωτογραφίες: Τζούλια Χατζηκωστάκη
  • Επικοινωνία: Αντώνης Κοκολάκης
  • Πηγή φωτογραφιών: more.com

Θέατρο Ραντάρ

Διάρκεια: 120′

Διάλειμμα: 10′

Από 26/9/2025

κάθε Παρασκευή & Σάββατο 21:00 | κάθε Κυριακή 19:00

Εισητήρια: 8€ (Ατέλεια) – 12€ (Oμαδικά εισιτήρια 10 ατόμων και άνω) – 15€ (Φοιτητές, ΑΜΕΑ , Άνεργοι, Άνω των 65) – 18€ (Κανονικό) | Προσφορά προπώλησης 12€ (έως 21/9/2025)